Home Cultuur Waarom Thomas More voor Antwerpen koos

Waarom Thomas More voor Antwerpen koos

Portret Thomas More door Hans Holbein de Jonge

Wil je dit artikel lezen?

Registreer en lees dit artikel gratis.
Bovendien ontvang je Bij de Hand maandelijks in je mailbox!
Bent u reeds eerder geregistreerd via de oude website dan volstaat het om hier uw gegevens te bevestigen. Wanneer u onze cookies aanvaardt zal u niet steeds opnieuw moeten inloggen. Wilt u de artikels lezen via een andere browser of ander device, dan zal u ook daar uw gegevens dienen te bevestigen. Geen zorgen, u zal geen dubbele mails ontvangen en kan zich steeds uitschrijven voor de nieuwsbrief zonder verlies van uw account op de website.

Tijdens de regeerperiode van Hendrik VIII van Engeland leefde ook de filosoof, wetenschapper, schrijver, jurist, staatsman en humanist Thomas More. Hij bracht het tot secretaris van de koning en werd uiteindelijk tot de adelstand verheven waardoor hij de titel ‘Sir’ mocht dragen. De sky bleek the limit te zijn voor More … tot hij niet meer in de pas liep van zijn koning. Sir Thomas More erkende niet dat Hendrik VIII hoofd werd van de Anglicaanse kerk en zo de kerk van Rome buiten spel zette. Hij zou hiervoor, als devoot katholiek,  in 1535 onthoofd worden op de Tower Hill in Londen.

De wereld ten tijde van Thomas More was er een van religieuze twisten, ongelijkheid en dure oorlogen die landen uit elkaar scheurden. In Engeland bijvoorbeeld verloren de boeren zonder medemenselijkheid hun land aan rijke grootgrondbezitters. Al deze grote issues van zijn tijd beschreef hij in zijn werk ‘Utopia’.

Het verhaal van Utopia wordt verteld door een reiziger en gaat over een eilandstaat waar de maatschappij beter en eerlijker is geregeld. Alle materiële zaken worden er gedeeld door de volledige bevolking. Het is een plaats waar iedereen werkt, met veel aandacht voor onderwijs en cultuur, waar mannen en vrouwen gelijk zijn en waar een volledige godsdienstvrijheid bestaat. Zelfs atheïsme is er toegestaan.

Utopia begint in 1515 bij een fictieve ontmoeting in Antwerpen tussen Thomas More en een reiziger die hem vertelt over het bestaan van een ideaal land.  Er werd een droombeeld van een maatschappij geschetst dat tegelijkertijd een kritiek vormde op het destijds gevoerde Engelse beleid. More verbleef tijdens het schrijven van dit boek in de Lage Landen en zou niet toevallig voor Antwerpen gekozen hebben als beginscene. De stad beleefde het begin van zijn Gouden Eeuw en was het economisch zwaartepunt ten Noorden van de Alpen. Het was een plaats van vrijheid waar alles kon gezegd en geschreven worden, zolang  het geld maar binnenstroomde. Wie wou daar geen zaken komen doen ?

Precies 500 jaar na de fictieve ontmoeting vonden de stad Antwerpen, het KMSKA en het MUHKA de tijd rijp om hiervoor een herdenkingssteen te plaatsen vlak voor de hoofdingang van de kathedraal.

Op de steen staat in het Nederlands en in de 5 grootste wereldtalen te lezen : “Hier ontmoette Thomas More in 1515 naar eigen zeggen de reiziger die hem vertelde over Utopia.” De steen symboliseert de bijzondere aantrekkingskracht van Antwerpen zowel in haar Gouden Eeuw als vandaag.