Home Cultuur Verborgen kantjes in de Sint-Carolus Borromeuskerk

Verborgen kantjes in de Sint-Carolus Borromeuskerk

Monogram van de Jezuïeten

Wil je dit artikel lezen?

Registreer en lees dit artikel gratis.
Bovendien ontvang je Bij de Hand maandelijks in je mailbox!
Bent u reeds eerder geregistreerd via de oude website dan volstaat het om hier uw gegevens te bevestigen. Wanneer u onze cookies aanvaardt zal u niet steeds opnieuw moeten inloggen. Wilt u de artikels lezen via een andere browser of ander device, dan zal u ook daar uw gegevens dienen te bevestigen. Geen zorgen, u zal geen dubbele mails ontvangen en kan zich steeds uitschrijven voor de nieuwsbrief zonder verlies van uw account op de website.

We begeven ons naar één van de mooiste pleintjes van onze stad, het Hendrik Conscienceplein, tot einde 19de eeuw nog het Jezuïetenplein genoemd. Eens in de Carolus Borromeuskerk lopen we via een onopvallende deur naar een draaitrap, die ons naar de noordelijke gaanderij van de kerk brengt. Daar op het einde vinden we een klein museum waarvan de waarde niet kan overschat worden: het kantmuseum.

We worden er ontvangen door 3 enthousiaste dames. Zij zijn de vrijwilligers die dit museum met hart en ziel runnen.  Snel wordt duidelijk welke schatten zij hier zorgvuldig bewaren. 

Hoewel dit museum zijn deuren al opende in juni 1996, is het bij de het grote publiek vrijwel onbekend en alleen al daarom meer dan een bezoek waard.

Alles begon hier met een grote inventarisatie van het vergeten kerklinnen, dat overal was opgeborgen in de talloze kasten van de Carolus Borromeuskerk, de vroegere 17de eeuwse Jezuïetenkerk. Witte priesterkleden (albes), koorhemden (rochettes), altaarkleden (corporalen), communiebanklinnen en allerlei versieringstextiel werden één voor één nagekeken en geregistreerd. De meeste stukken waren zo bestoft dat ze apart en met de hand moesten worden gewassen, een werk dat met toewijding 5 jaar lang door de vrijwilligers werd uitgevoerd.

Twee collectiestukken werden speciaal voor de jezuïeten vervaardigd. (lees verder onder foto)

Dit topstuk is ongeveer een meter lang. Het betreft een heel bijzonder kantwerk, een hongerdoek genoemd. Dit is een doek dat vroeger in de vastentijd in de kerk werd opgehangen. Het doek bevat afbeeldingen uit het leven van de stichter van de Jezuïeten, Ignatius de Loyola en van Fransiscus Xaverius, een Jezuïet-missionaris. Het leest als een stripverhaal. Een fragment hiervan zie je op deze foto. Vreemd genoeg is behalve de IHS monogram bovenaan de tekst hier in spiegelbeeld. Misschien een gevolg van het feit dat de ongeletterde kantwerksters dit niet opgemerkt hadden? Of wellicht werd het hongerdoek zo opgehangen waarbij het aan beide kanten te lezen was?

Op de foto bovenaan het artikel kan je de letter IHS ontwaren. Dat zijn de drie eerste letters van het Griekse woord voor Jezus (ΙΗΣΟΥΣ). Verder zijn er een kruis, een hart en drie spijkers. Dit monogram is dat van de Jezuïeten, ook te zien op de voorgevel van de kerk.

Het kantmuseum is elke woensdag geopend van 10 tot 12.30 uur en van 14 tot 16 uur. De toegangsprijs is 5 euro. Expertise Alle vragen  overde belangrijkste 17de en 18deeeuwse kantverzameling die Antwerpen rijk is worden met expertise beantwoord.