Wil je dit artikel lezen?
Bovendien ontvang je Bij de Hand maandelijks in je mailbox!
Hoor je het donderen in Keulen (of eerder in Parijs) bij het woord “Manouche”?
Het woord “Manouche” is afgeleid van het Sanskriet “Manushya” of “Manu” wat “mens” betekent. Groepjes rondreizende families, die tijdens de Middeleeuwen uit het Indische continent vertrokken, staan bekend onder verschillende namen: Manouches of Sintis, vooral aanwezig in Italië, Duitsland en Groot-Brittannië; Roms of zigeuners, aanwezig in Oost- en Centraal Europa en Gitans of Kalés, vooral bekend in Spanje en Zuid-Frankrijk. Bij deze rondreizen ontwikkelden de zigeuners een eigen muziekgenre, een mix van de vele muziekstijlen uit de gebieden waar ze doorheen trokken. Zo is vaak de invloed van muziek uit de Balkan in hun muziekstukken goed herkenbaar.
In Frankrijk waren begin 20e Eeuw de Manouches reeds generaties lang over heel het land verspreid. In de jaren dertig ontstond door invloed van hun zigeunermuziek een specifieke jazzstijl. Swing manouche, jazz manouche of gypsy jazz . Tussen 1930 en 1950 was in Parijs Django Reinhardt zowat de grondlegger van de gypsy jazz en tevens haar bekendste gitarist. Django was geboren in 1910 in Liberchies, Henegouwen, en wordt daarom ook vaak als ‘Belgisch’ muzikant bestempeld. Geboren in de kampeerwagen van een rondreizende Franstalige zigeunerfamilie heeft deze “Belgische afkomst” eigenlijk weinig betekenis, maar we houden er nu eenmaal van om de band met onze contreien bij bekende mensen in de verf te zetten. Ook drie gebroeders Ferret, met hun zigeuner namen Baro, Sarane en Matelo geheten, swingden er toen ‘gypsy style’ op los.
Rond de beleving van de gypsy jazz vind je in Den Hopsack, een bruine kroeg met live optredens in de Grote Pieter Potstraat 24, jouw gading. Daar komen maandelijks muzikanten en liefhebbers-beoefenaars van deze muziekstijl samen, ze improviseren en spelen de gipsyjazz standards. Het geheel gebeurt onder het zachte aansturen van Stef Huybrechts, professioneel gitarist, componist en arrangeur. Iedereen die samenspel in deze jazzstijl wil beoefenen is er welkom.
Reeds een decennium geleden kwam Stef als gitarist voor het eerst in contact met het samenspel in het manouche jazz genre in Den Hopsack. “De ontstane ‘vibes’ bij de wederzijdse inspiratie tijdens zo’n jam sessie brachten mijn vaardigheid in het gipsy jazz naar een hoger niveau,” zegt Stef. ”In zo’n jam sessie kan je immers vlot de grepen op de gitaar van anderen bekijken, wat bijzonder leerrijk is.”
De vroegere gypsy jam sessies doofden spijtig genoeg uit. “Ondertussen kon ik zowat een jaar geleden met hulp van het team in Den Hopsack opnieuw een maandelijkse Manouche jam sessie opstarten,” vervolgt Stef. ”Mijn rol is nu ofwel solist ofwel begeleider. Het is een spontane ontmoeting met andere fans van dit jazz genre geworden. Er komen nu zelfs muzikanten uit ons noordelijk buurland met kennis van gypsy jazz aan onze jam sessies meedoen!”
De muzikanten en liefhebbers die aan de maandelijkse Manouche jam deelnemen sluiten aan met hun eigen specifiek instrument, zowel viool, klarinet, gitaar als contrabas. Op een spontane manier ontstaat er een wonderlijk samenspel, waarbij het zigeunerachtig nonchalant musiceren rond een haardvuur wordt opgeroepen.
Een avondje waar je van binnen warm van wordt!
