Groenplaats
Op Facebook verschijnen af en toe mooie oude foto’s uit het Felixarchief. Dames met grote hoeden, lange rokken en rijglaarsjes die langs de oude kiosk over de Groenplaats drentelen, met bloemenstalletjes en de kathedraal op de achtergrond.
Ik weet het, die dames spraken Frans met een Antwerps accent en ze trokken zich geen bal aan van de misère van de overgrote meerderheid van de bevolking. Maar zelfs hun cavaliers met hoge hoed en wandelstok vervullen mij met een vage weemoed naar oude, eleganter tijden.
Ik zou nu iets onaardigs kunnen zeggen over tienermeisjes met obesitas van te veel cola en McDonalds, luid kakelende Hollanders of kuddes ongeïnteresseerde toeristen die samen drummen om een moedeloze gids met een vlaggetje. De Groenplaats van vandaag, met haar terrassen waar de koffie (en al de rest) eigenlijk te duur is. Maar dat ga ik dus niet doen.
De wereld is, helaas, wat ze is. ZE en niet HIJ. Ik behoor tot de laatste generatie stervelingen die nog enig besef heeft van het geslacht van de woorden en de persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden die daar uit voortvloeien.
Niet zeuren, Lampo!, zoals mijn vrienden iedere keer riepen wanneer ik als tiener onderhevig was aan een verse acute existentiële crisis.
Dit allemaal om te zeggen dat ik eigenlijk meer een Groenplaats-mens dan een Grote Markt-mens ben. De Groenplaats mag dan ooit de begraafplaats van de Onze-Lieve-Vrouwekerk zijn geweest, ze leeft intenser dan de Grote Markt, al is die laatste dan weer het oudste centrale plein van de stad en ook nog eens veel mooier.
Mijn Bomma (1888-1966) had het over de Place Verte – in het Antwerps Plasvert, waarbij alle letters worden uitgesproken. In de jaren 1980 waren er opeens puristen die van het Groenplein spraken, wat gelukkig nooit is aangeslagen. Al is het natuurlijk zo, dat het in Antwerpen soms gebruikte woord “plaats” een foute vertaling is van het Franse “place”.
Ja, de Groenplaats. Ooit de terminus van tram 4 en bus 25, met cafés vol gepensioneerden, die om halfvijf in de namiddag ineens allemaal tegelijk naar huis wilden. En de onvolprezen Grand Bazar, het warenhuis waarvan ik me de indeling nog kan herinneren en dat soms opduikt in mijn dromen.
Ik mis de Grand Bazar – zelfs de luidruchtige oude mannetjes die zich kwamen opwarmen in de oververhitte ruimte tussen de eerste en de tweede reeks glazen deuren waarlangs je de winkel binnenging. Intussen allemaal dood, natuurlijk. Het fijnst was de speelgoedafdeling op de bovenste verdieping waar ieder jaar de troon van Sinterklaas stond.
Dank zij de moderne opvattingen van mijn ouders heb ik nooit geloofd dat de goedheilig man echt was. Maar de sfeer sprak me aan, en zo ook de cadeautjes.
Begrijp mij niet verkeerd – ik hou natuurlijk wel van de Grote Markt, maar in de zomer lopen er te veel toeristen rond en in de winter is het er een tamelijk doodse boel.
Op de Groenplaats heerst meer diversiteit, zeker sinds de Karel de Grote Hogeschool in het gebouw op de plek van de vroegere Au Bon Marché Vaxelaire-Claes is getrokken.
Bij de ingang van het metrostation met de naam van het plein en de nabije tram- en bushaltes is het altijd druk. De daklozen en andere marginalen doen mij (terwijl ik in een boog om ze heen loop) wensen dat er meer sociale rechtvaardigheid bestond.
Waarmee niet gezegd is dat er niet wat meer trams zouden mogen passeren. En ik begrijp ook niet zo goed waarom De Lijn – waar men toch zo’n fan is van overstappen – per se bussen tot in het centrum van de stad wil laten rijden. Maar dat is een heel ander verhaal.
En nu gaan ze de Groenplaats opnieuw aanleggen. De vorige keren (de bouw van de vreselijke kiosk in de jaren 1970, de kiezeltjes en de uitglijstenen van Eric Antonis in 1993) wilde het niet zo erg lukken. Ik leef in hoop.
Wil je meer kronieken lezen?
Klik op onderstaande knop om terug naar het overzicht van de kronieken te gaan.
Ben je al geregistreerd voor Bij de Hand?
Registreer je snel via onderstaande knop en je ontvangt Bij de Hand, Wijkkrant Historisch Centrum driemaandelijks in je e-mailbox. Daarnaast ontvang je ook onze agenda met tips over de maandelijkse activiteiten in het historisch centrum van Antwerpen.
Ben je al geregistreerd?
Dan hoef je niet opnieuw te registreren. Je ontvangt automatisch de wijkkrant in je e-mailbox.